Duyên tới nên trân trọng, duyên đi đừng nhớ nữa. Sau nhiều năm bôn ba, trái tim mềm yếu của tôi giờ đã cứng rắn như thép, nhưng khi phải đối mặt với việc chia tay Thanh Thanh, những hồi ức trong sâu thẳm lại trỗi dậy, rõ ràng như vừa mới ngày hôm qua, nó khiến tôi nhói đau. Thanh Thanh của tôi, chuyện cũ về Thanh Thanh của tôi.
Bài thơ này tôi viết tặng Châu Thanh Thanh hồi năm thứ ba, tiêu đề là “Cô gái tóc dài của tòa nhà số 5”, khi đó ngoài tôi công khai theo đuổi cô ấy, còn có một người khác, những người yêu thầm thì vô số. Thanh Thanh học cùng khoa với tôi, nhưng nhỏ hơn tôi hai khóa, thân hình đầy đặn, gương mặt ngọt ngào, khóe miệng còn có cái lúm đồng xu, nhất là mái tóc đen mượt như một ngọn thác khiến tôi rung động, là hoa khôi của khoa Chính trị quốc tế chúng tôi. Chỉ dựa vào bài thơ hiện đại vô cùng “tầm thường” này mà tôi trở nên nổi bật nhất trong đám những người theo đuổi Thanh Thanh, và cuối cùng tôi cũng thành công.
Đối thủ của tôi là lớp trưởng của Châu Thanh Thanh, người Tề Nam, đeo kính cận gọng đen, trông rất nho nhã, thư sinh, còn Thanh Thanh là thành viên của Câu lạc bộ thể dục, hai người đồng hương Sơn Đông, gã này có lợi thế về chức vụ và địa lý, thường xuyên mượn cớ công việc và quan tâm tới đồng hương để tìm gặp Thanh Thanh. Còn tôi, ngoại trừ việc từng đọc vài tập thơ con cóc, biết vài ngón nghề láu cá thì không còn sở trường gì khác, đáng sợ nhất là tôi có thói quen hút thuốc và uống rượu.
Và cuối cùng là Hầu Kình, thằng bạn cùng phòng giúp tôi lập mưu. Tối hôm đó, bọn tôi nằm trên giường nhưng chưa ngủ. Hầu Kình nói:
- Mày không thể thắng thằng đó về phần cứng được, chỉ cố gắng ở phần mềm thôi.
Thơ chính là “phần mềm” theo như cách gọi của Hầu Kình. Tôi không chắc lắm, tuy rằng người ta nói “Đọc thuộc ba trăm bài thơ Đường, không biết làm thơ cũng biết đọc thơ”, nhưng tôi chưa làm thơ bao giờ, nên không tự tin khiến Hầu Kình điên tiết, bèn điệu hai nhà thơ lớn là Tịch Mộ Dung và Uông Quốc Chân ra, nói là thơ của họ rất nổi tiếng, “huống hồ kiến thức văn học của mày giỏi hơn tao”, câu này đúng là bốc phét, bởi vì khi đó tôi là khách hàng thuốc lá lớn nhất của hắn. Sau đó chính hắn đã truyền dạy cho tôi vài chiêu, nói là dù sao thơ hiện đại cũng chỉ đến thế thôi, không quan trọng bằng trắc, vần luật, chỉ cần có tiết tấu một chút là được.
- Đọc không hiểu không phải do trình độ của mày thấp mà vì bọn nó ngu. Thực lòng nói với mày, tao tán được bạn gái tao cũng là nhờ làm thơ, hiệu quả không cần phải quá tốt, chỉ cần con bé đồng ý đi xem phim với mày là OK rồi.
Tôi lập tức có cảm giác bầu trời quang đãng hẳn, nói rằng Hầu Kình đúng là con khỉ tinh ranh, nếu thành công, tao sẽ mua thuốc lá của mày nhiều hơn. Sáng sớm hôm sau, tôi chạy đến thư viện mượn mấy quyển thơ của Tịch Mộ Dung và Uông Quốc Châu về đọc, đến buổi trưa rời khỏi thư viện thì bài thơ “Cô gái tóc dài của tòa nhà số 5” về cơ bản đã hình thành trong đầu. Sau đó tôi đến trung tâm phát thanh trường tìm một người đồng hương Tương Tây ở huyện Phượng Hoàng, mời hắn uống bia tám tệ một chai ở cửa hàng trước cổng trường, sau khi đã cơm no rượu say, gã đồng hương vỗ ngực nói:
- Người anh em cứ yên tâm, tôi không giúp cậu thì sau này làm sao có chỗ đứng giữa những người đồng hương nữa!
Nhà ăn số hai buổi trưa hôm đó cũng không có gì khác biệt so với ngày thường, đang là thời điểm tan học, mọi người đổ xô đi ăn cơm, cửa sổ chen chúc đầy những người đứng xếp hàng, đương nhiên đa số là bọn con trai hai tay cầm hai cái bát, đại sảnh cũng không còn thừa chỗ ngồi, tiếng ồn ào huyên náo dội nhức cả tai. Đang lúc mọi người nói nói cười cười bàn đủ mọi chuyện thì chiếc loa phát thanh của trường đặt ở góc nhà ăn bắt đầu phát tiết mục “Tiếng hát và tiếng cười”. Một giọng nói chợt vang lên:
- Thưa các bạn, để thúc đẩy hoạt động văn hóa ở trường mình, chúng tôi giới thiệu với các bạn một bài thơ. Bài thơ này là do một bạn nam trong trường chúng ta làm, cậu ấy muốn dành tặng trái tim này cho một bạn nữ. Dưới đây là phần đọc thơ của chính tác giả.
Khu nhà ăn vốn đang ồn ào, náo nhiệt bỗng dưng yên tĩnh hẳn, quét mắt nhìn qua, bao nhiêu cái miệng há hốc ra, ngừng nhai, mọi người đều ngẩng đầu lên ngó nghiêng, dỏng tai lắng nghe. Khi tiếng phổ thông mang âm điệu Hồ Nam của tôi kết thúc, cả nhà ăn như vỡ tung, tiềng ồn ào trở lại.
- Như thế chẳng phải là cổ vũ tình yêu công khai hay sao, người của đài phát thanh có phải bị loạn thần kinh rồi không? - Một gã con trai ngồi cạnh tôi tỏ ra bất mãn, còn cô bạn gái ngồi đối diện với hắn thì vén tóc lên rồi cảm thán:
- Hạnh phúc quá, ai là cô gái tóc dài của tòa nhà số năm thế?
Châu Thanh Thanh lúc này ngồi ở một góc trong nhà ăn, tôi để ý cô ấy từ xa. Nghe bài thơ xong, Thanh Thanh sững lại, đôi đũa dừng trong không trung, sau đó len lỏi trong đám người cao thấp xung quanh, trong bầu không khí đầy những âm thanh huyên náo, ánh mắt tôi chạm phải cô ấy. Thanh Thanh hốt hoảng cụp mắt xuống, cắm đầu giả bộ ăn cơm, nhưng hai má đỏ hồng, ánh mắt tôi nhìn cô ấy không chuyển động. Một lát sau Thanh Thanh ngẩng đầu lên, ánh mắt rụt rè nhưng kiên định nhìn về phía tôi, khóe miệng ngậm đũa mỉm cười, tôi chỉnh tiêu cự mắt mình vào đúng mắt của cô ấy, cuối cùng ánh mắt chúng tôi cũng đã tìm thấy nhau giữa hàng trăm con người, thời gian và không gian ngừng lại ở giây phút đó, xung quanh trở nên yên lặng, tất cả sự ồn ào đều không còn tồn tại, một dòng suối ngọt ngào chầm chậm chảy qua tim tôi, tràn ra ngoài, lan tỏa khắp cơ thể. Chiều tối hôm đó, tôi chặn Thanh Thanh lại trước ký túc xá số năm, không có lời lẽ nào, chỉ có trái tim đang nở hoa, cô ấy cúi đầu, bàn tay ngọc ngà đùa nghịch sợi tóc dài trước ngực, nói bằng giọng nhỏ tới mức không thể nhỏ hơn:
- Anh định khi nào đi mua cơm cho em?
Đây là yêu cầu ngọt ngào nhất tôi từng được nghe trên thế gian này, mặc dù nó rất bình thường, trần tục, nhưng nó còn hơn mọi mĩ từ hoa lệ nhất, lúc đó tôi ngẩng đầu nhìn lên trời, ánh trăng thoắt ẩn thoắt hiện trên bầu trời cao vời vợi, những vì sao lấp ló nhiều dần lên, từng ngôi sao lấp lánh, ánh sáng yếu ớt, ánh trăng như nước, tất cả đều như đang mỉm cười với tôi.
Đó quả là thời đại đơn giản, khi vật chất chỉ là thứ yếu, tinh thần mới là trên hết, tôi không có tiền nhưng không cảm thấy ít tiền, có thể ngồi gặm một cuốn sách mà như đang ăn cơm, ngồi cả đêm để nghe một bản nhạc, hay chảy nước mắt, thậm chí phát điên vì một bộ phim. Nhiều năm sau này, khi tôi ngậm một điếu thuốc lá và vẫy tay gọi các cô gái đang đứng xếp hàng cho mình lựa chọn trong hộp đêm, khi tôi nhét từng xấp tiền dày vào túi của người khác, tôi đã vứt cái tinh thần của thời đại đó tới tận phương trời nào, cái gọi là tình yêu trong sáng với những lời thề non hẹn biển đã tiến hóa thành dùng tiền bạc để cân đo đong đếm, một bữa cơm tối kiểu Pháp với chai sâm-panh số năm. “Cuộc sống đáng quý, tình yêu cao thượng, nếu vì tiền bạc, hai thứ đều có thể bỏ đi”. Thời nay, nếu bạn còn làm thơ để cua gái, người xung quanh chắc chắn sẽ cho rằng bạn bị bệnh, con gái sẽ tưởng rằng bạn bị thần kinh. Theo như cách nói của nhà thơ kiêm một nhân vật thành công Hầu Kình của chúng ta thì “tuy văn chương đầy bụng, chẳng bằng một túi tiền”. Mất một ngày để nặn ra một bài thơ tình thì thà bỏ ra một tiếng mua cái túi xách LV tặng người ta, vừa nhanh chóng, vừa tiết kiệm thời gian, vừa đơn giản.
Nhưng suy nghĩ của Thanh Thanh lại khác. Nhiều năm sau, Thanh Thanh đã trở thành vợ của tôi, tần suất làm tình của chúng tôi từ mỗi tối một lần sang mỗi tuần một lần, sau đó là nửa tháng hoặc thậm chí cả tháng, sau đó nữa thì tần suất đổi ngược lại, đương nhiên chủ đề biến thành cãi nhau, tần suất cãi nhau còn nhiều hơn tần suất làm tình, chưa đến bảy năm mà chúng tôi đã ngứa ngáy lắm rồi, hơn nữa còn ngứa đến phát đau, có thể cãi nhau bất cứ lúc nào vì những điều vô cùng nhỏ nhặt. Bố mẹ Thanh Thanh tới Châu Hải, tôi mời họ ra ngoài ăn cơm, không khí rất vui vẻ, tôi cao hứng boa cho nhân viên phục vụ hai mươi tệ tiền lẻ, tức thì Thanh Thanh xị mặt ra:
- Sao phải cho cô ta? Đó là việc cô ta phải làm mà!
- Người ta ở quê ra kiếm tiền khó khăn, cho chút tiền thì có sao? - Đây là lô-gic của tôi, trái tim bác ái vốn là đức tính tốt đẹp của đàn ông.
- Ngày nào em cũng hầu hạ anh, anh không những không cho em tiền mà còn chửi em! - Đó là lời phản bác của Châu Thanh Thanh. Mỗi lần cãi nhau, Thanh Thanh thường lau nước mắt nói:
- Sự nhiệt tình, chân thành của anh năm xưa đi đâu rồi? Vì sao trước và sau khi kết hôn lại như hai người hoàn toàn khác nhau?
Khi đó tôi thường trả lời:
- Anh là đàn ông, phải kiếm tiền nuôi gia đình, làm gì có công sức mà chơi trò nhi nữ tình trường với em suốt cả ngày? Trừ phi anh không làm gì nữa. Trước và sau khi kết hôn khác nhau là bình thường, giống nhau mới là bất thường!
Sau phút giông tố, Thanh Thanh chun mũi nói:
- Em vẫn thích Lý Tiểu Phi làm thơ tặng em hơn!
ĐỐI Đ̀U GAY GẮT
Thơ không thể ăn thay cơm. Sự dịu dàng không thể giúp bạn thành công trong sự nghiệp. Mối quan hệ mua bán có những lúc giống như đánh bạc, mại dâm, không thể nhìn thấy ánh sáng. Ở điểm này Thanh Thanh không quen được, Lâm Thăng cũng phản đối.
Lâm Thăng rất có thành kiến với bộ phận Bán hàng, nhất là từ sau khi học MBA, hắn lại càng khinh ghét ra mặt cái thói chè thuốc và gái gú của Cảnh Phú Quý. Có nhân viên của phòng Bán hàng không tìm được khách hàng liền đổ lỗi cho lý do khách quan, nếu không phải là vì chất lượng của đối thủ quá tốt thì cũng nói là do giá thành của chúng ta quá cao, Lâm Thăng nổi nóng:
- Nếu giá của chúng ta vừa rẻ vừa có chất lượng tốt thì còn cần các cậu làm quái gì? Bảo con lợn đi cũng bán được!
Lẽ ra tôi cũng đồng ý với quan điểm của hắn ở câu nói trước, nhưng câu sau nói ra trước mặt bao nhiêu người rõ ràng là làm tổn thương tới người ta, mặc dù tôi cũng từng dùng những câu như vậy để nói bọn họ, nhưng chỉ là nói thầm trong lòng. Thái độ của Lâm Thăng ép tôi phải đứng ra đóng vai người tốt:
- Có những tình huống khách quan đúng là cần phải suy nghĩ… - Còn chưa dứt lời, Lâm Thăng đã cắt ngang, vẫn là dáng vẻ điên tiết trước đó, đầu tiên là đưa ra quan niệm kinh doanh của Dư Thế Hùng “Không bao giờ thừa nhận cái sai của mình chính là cái sai lớn nhất”, một lúc sau lại dẫn ra câu quảng cáo của mạng di động Trung Quốc, “Trái tim lớn đến đâu, sân khấu sẽ lớn như vậy” và câu cuối cùng, “Nếu các người không ỉa ra được, thì đừng trách sức hút của địa cầu không đủ”.
Mọi người đều phì cười, một Lâm Thăng bình thường luôn nho nhã lịch sự mà cũng có thể nói ra những câu bậy bạ như thế. Tôi ngược lại, hơi không vui, cách nói của Lâm Thăng rất có lý, nhưng ngữ khí không đúng, suýt chút nữa tôi đã chất vấn hắn, giá bán không thể hạ xuống được có phải là vì giá nhập vào quá cao hay không? Nhưng nghĩ kỹ lại