ẽ mãi không thay đổi, đó là hắn chính là người đầu tiên tôi quen ở Quảng Đông, là người bạn tốt nhất và lâu nhất của tôi. Tình cảm với Cảnh Phú Quý và Lâm Thăng.
Công việc đầu tiên của tôi khi từ Hồ Nam tới Thâm Quyến là làm hành chính ở một công ty Đài Loan có tên “Doanh nghiệp Phương Thị” - chuyên ngành tôi học ở đại học cùng với kinh nghiệm làm việc ở Đại lục chỉ cho phép tôi làm việc này. Tôi với Cảnh Phú Quý cùng ở trong một khu tập thể, chạy bán hàng, hắn chịu không nổi cuộc sống nhàm chán, vô vị năm mươi năm nay ở cái cửa hàng nhỏ nơi đầu thôn của gia đình hắn, thế nên mới tới Thâm Quyến để mở mắt nhìn thế giới. Lần đầu tiên tôi biết hắn rất tình cờ, tối hôm đó cả đám người chúng tôi đang ngồi xem tivi trong nhà, có một cặp vợ chồng trẻ bị bà mẹ chồng chất vấn:
- Đã kết hôn ba năm rồi mà tôi vẫn chưa được bế cháu nội. Thế là thế nào?
Người phụ nữ căng thẳng nhìn chồng, người chồng thản nhiên:
- Mẹ, không phải là không thể có thai, mà là giờ bọn con chưa muốn có.
Mọi người đều đang rất chăm chú theo dõi bỗng dưng Cảnh Phú Quý phọt ra một câu:
- Ý là làm tình toàn đeo bao! - Ai cũng khựng lại, sau đó bật cười nghiêng ngả. Gã này tuy nói năng thô lỗ, nhưng lại nói đúng điểm mấu chốt. Dần dần tôi phát hiện ra chúng tôi có chung sở thích: Thuốc lá và đánh bạc; một phần vì đều là những đứa con xa nhà, đến đây hòng mong đổi đời, thế nên dần dần xích lại với nhau.
Tháng đầu tiên lĩnh lương, tôi tới Bố Cát gặp đồng hương, ở đó uống rượu tới nửa đêm, về đến Long Hoa đã không còn xe buýt, đành phải đón tắc-xi, tài xế ra giá hai trăm tệ, tôi trả một trăm năm mươi tệ. Trên xe, nhân lúc cao hứng, tôi gọi điện cho Thanh Thanh, nói là rất nhớ cô ấy, sau đó luôn miệng nói là hy vọng sớm được ở gần nhau, Thanh Thanh bên kia cũng rất phấn khích, nói được nghỉ sẽ lập tức tới Thâm Quyến thăm tôi. Lúc xuống xe, tôi cầm hai tờ một trăm tệ đưa cho tài xế, ông ta trả tôi một tờ năm mươi tệ, tôi cầm tiền đi mua chai nước, ông chủ cửa hàng bảo tôi đó là tiền giả, tôi giật mình, lập tức chạy ra thấy cái xe đó đang bắt khách, tôi lao ra lý luận với ông ta, ai ngờ gã đó bắt nạt tôi vì tôi mới đến Thâm Quyến, quyết không chịu nhận, còn dùng bộ đàm trên xe để gọi mấy chiếc tắc-xi ở gần đó tới. Vụ cãi vã của chúng tôi thu hút sự chú ý của mọi người, Cảnh Phú Quý khi đó đang ăn đêm với mấy người đồng hương, thấy tôi, không nói lời nào đã cùng đồng hương cầm ghế xông ra.
- Bọn chúng nhìn người đấy, biết cậu uống say lại mới đến Thâm Quyến nên trả cậu tiền giả. - Cảnh Phú Quý vỗ vai tôi, tôi nói:
- Cảm ơn người anh em, bữa đêm nay tôi mời!
Cảnh Phú Quý kiên quyết không nghe, nói tôi làm thế thật là coi thường người khác, cứ như thể bọn hắn giúp tôi chỉ vì bữa ăn vậy. Tôi trở nên kích động:
- Thế được, tôi kính mỗi người anh em một ly.
Tình bạn của tôi với Cảnh Phú Quý dần dần hình thành như thế, tôi nghiện rượu, bởi vậy tửu lượng hơn hắn rất nhiều, nhưng hắn say mê thuốc lá và đánh bạc giỏi hơn tôi, ngày nào cũng hút hết hai bao thuốc, bất kể loại gì, đánh bạc trò nào cũng tinh thâm, mạt chược, tá lả, cái nào cũng giỏi, đi hát Karaoke toàn đổi “Phấn đấu mới thắng” thành “Yêu bạc mới thắng”. Bộ quần áo đắt nhất mặc trên người không quá một trăm tệ, tất và quần lót đều là hành nhái mua ở chợ đêm với giá mười tệ cả bọc, nhưng khi đánh bạc lại rất liều mạng, thua liền lúc cả nghìn tệ, cứ đến cuối tuần là ngồi dính mông trước bàn mạt chược cả ngày cả đêm. Từ khi năm tuổi hắn đã chơi bài, cộng trừ nhân chia đều được học trên bàn mạt chược bên vệ đường ở quê, hơn nữa hắn tính nhẩm rất nhanh, kết thúc một ván bài, ai thua bao nhiêu là hắn tính ra ngay, không sai một điểm, khiến tôi mặc dù từng được học môn toán cao cấp cũng cảm thấy tự hổ thẹn vì không bằng hắn.
Cũng cùng là tình anh em, nhưng so với Cảnh Phú Quý, mối tương giao với Lâm Thăng truyền kỳ hơn nhiều. Tôi học đại học ở Thượng Hải bốn năm, cũng giống như đa số những “người nhà quê” khác, không có thiện cảm với Thượng Hải, nhưng số phận luôn biết trêu ngươi người khác, người bạn củng trường đại học mà tôi gặp ở Quảng Đông, sau đó đã trở thành người bạn đồng hành thân thiết nhất của tôi, Lâm Thăng, lại chính là người Thượng Hải.
Hồi đó là cuối năm 1999, tôi lăn lộn mệt nhoài ở Thâm Quyến, không những không kiếm được nhiều tiền như trong tưởng tượng mà còn do nhiều lần đánh bạc bị người ta tố cáo, tôi với Cảnh Phú Quý đều bị đuổi việc. Vì muốn chứng kiến khoảnh khắc thiêng liêng khi Macao được trả về với Trung Quốc, hai người chúng tôi chạy tới Châu Hải, xách theo chai bia tới đường Tình nhân để nhìn lên vùng đất thiên đường, nơi bao nhiêu con người vẫn hằng khát khao, dệt mộng một ngày nào đó cũng được tới nơi ấy tiêu tiền như rác. Ba ngày sau, tiền đã tiêu gần hết, những việc như trộm cướp thì không dám làm, bọn tôi đành ra sức tìm một công việc. Buổi tối nằm trong một khách sạn ở Hương Châu để điền lý lịch, tôi gặp khó khăn với cột “sở thích” và “sở trường”, từ nhỏ tới lớn, không biết đã điền bao nhiêu lần, bây giờ tôi không muốn làm lại công việc hành chính, muốn tìm một công viêc như nhân viên bán hàng nhưng không biết điền thế nào mới được nhà tuyển dụng chú ý, cầu cứu Cảnh Phú Quý, hắn nhấp một ngụm bia:
- Chuyện đó quá dễ, “sở thích” cậu điền “đánh bạc”, “sở trường” điền “cưa gái”, chắc chắn sẽ thành công!
Tôi đạp hắn một cái, nói:
- Thế thì cái đồ chó cậu cũng chẳng ra gì, “sở thích” là “cưa gái” và “sở trường” là “đánh bạc”! Chúng ta bên tám lạng, người nửa cân.
Buổi sáng vừa ngủ dậy, hai người chúng tôi đeo cái túi da mềm mại lên vai, len lỏi vào “chợ người” (“Chợ người” là từ người Trung Quốc thường dùng để chỉ trung tâm môi giới việc làm). Chợ người này không to, nhưng người đứng kín đặc, nói nó là “chợ thịt người” cũng không ngoa, trong phòng nồng nặc mùi mồ hôi, tâm trạng đẹp đẽ đêm qua bỗng dưng biến mất, nhưng vì “money”, mọi sự khó chịu đều phải chịu đựng, cố gắng rặn ra một nụ cười, chúng tôi chìa lý lịch ra cho người tuyển dụng, sau đó khiêm nhường trả lời phỏng vấn, song kết quả duy nhất mà chúng tôi nhận được là “Về nhà chờ tin tức!”. Hai ngày sau đó, mọi sự tự tin đã sụp đổ và biến thành không chút hy vọng, hai chúng tôi bị hành hạ tới mức gần như sức cùng lực kiệt, tới đâu cũng chỉ máy móc đưa hồ sơ, sau đó ngồi trả lời câu hỏi mà mặt không chút biểu cảm, cứ như hai phạm nhân phải ngồi tù mười năm, nhốt nhiều đến mụ mị cả đầu óc, cuối cùng khi bước chân đến “Nơi tuyển dụng của Tập đoàn Cảnh Trình, Châu Hải” thì chợ người cũng sắp đóng cửa.
Ở vị trí tuyển dụng của tập đoàn Cảnh Trình có một nam một nữ đang ngồi, người nữ cúi đầu đọc báo, người nam thì vắt chéo hai chân ung dung nhìn chúng tôi như nhìn mục tiêu săn đuổi tiếp theo. Liếc qua lý lịch của tôi, mắt hắn sáng lên:
- Anh tốt nghiệp Đại học Hộ Giang ở Thượng Hải à? - Tôi ừm một tiếng, hắn nói tiếp, - Khoa gì? Khóa nào?
Tôi hơi bực mình, chỉ vào tập hồ sơ trên bàn, mặt không chút biểu cảm:
- Chẳng phải trên đó viết hết rồi sao?
- Khoa Chính trị quốc tế, khóa 88. - Hắn cúi đầu lẩm bẩm đọc, sau đó ngẩng đầu lên, - Tôi hỏi anh, khoa anh có phải có người từng tự sát không?
Vừa nghe thấy tin lá cải là tôi lập tức lấy lại tinh thần, bao nhiêu buồn phiền quên biến. Tôi nói có chứ, bọn họ đều ở nơi nào đó của Liêu Ninh, thằng cha làm con bé có thai, thế là cả hai bị nhà trường đuổi học, hai đứa bèn nhảy xuống sông Hoàng Phố tự tử nhưng không thành, kết cục là đành thất thểu bỏ về quê.
Nghe tôi kể một hơi chuyện đời tư của người khác, cô gái đang đọc báo tỏ ra hơi khó chịu, người nam quay sang nhìn cô ta, nói:
- Xem ra người này đúng là bạn cùng trường của anh. - Sau đó hắn đứng lên chìa tay về phía tôi. - Làm quen một chút, tôi là Lâm Thăng, cùng khóa với anh, khoa Kinh tế học.
Sau này Lâm Thăng kể lại, lần đầu tiên gặp tôi, hắn không tin tôi học ở Hộ Giang, hôm đó trên người tôi là bộ comple còn chưa xé mác, ca vát là loại kéo khóa, vừa nhìn biết ngay hàng chợ, mái tóc rối bù và ánh mắt đờ đẫn, trong không khác gì một dân công, hoàn toàn không giống một sinh viên từng học đại học bốn năm, huống hồ bây giờ bằng cấp giả nhiều vô kể, bằng đại học phổ thông một trăm hai mươi tệ, bằng đại học danh tiếng một trăm năm mươi tệ, cần bao nhiêu có bấy nhiêu, cuối cùng hắn phải mượn tới câu chuyện phong lưu từng nổi tiếng khắp trường để chứng minh tôi là “hàng thật”.
Nhưng Cảnh Phú Quý khó khăn hơn, Cảnh Trình yêu cầu bằng cấp phải từ đại học trở lên, mà Cảnh Phú Quý chỉ có bằng trung cấp, tôi nói với Lâm Thăng là nếu đi cả hai người chúng tôi cùng đi, còn không thì thôi. Lâm Thăng im lặng kéo tôi sang một bên:
- Anh bảo anh ta ra cửa đứng một lát, sẽ có một bọn làm giấy tờ đến tìm, làm cái bằng đại học, dù sao việc này tôi không nói cũng chẳng ai biết, nhưng nhớ nhé, chỉ làm cái bằng đại học, vớ vẩn thôi, đừng làm bằng của trường mình, cái gã đó chẳng giống tí nào, lại còn… - Câu cuối cùng Lâm Thăng không nói ra, tôi hiểu ý hắn, nhưng đang ở vào tình thế cấp bách, tôi đâu có nghĩ ngợi gì nhiều, trong lòng chỉ nghĩ cái gã này không những trượng nghĩa mà làm việc cũng rất chu đáo. Mà thành hay bại cũng ở phút này, ban đầu hắn chịu kéo tôi lúc khó khăn, giờ hắn lại nhân sự kiện “ngủ chung” đẩy tôi một cái, dụng ý là gì? Ép tôi phải toàn lực vào gói thầu Khoa Mỹ, hay là muốn đẩy tôi đi chỗ khác?
Lâm Thăng, anh đúng là… quá chu đáo rồi!
TRÁNH MẶT LƯU HN
Lưu Hân có ý với tôi từ lúc nào, tôi không biết, có thể là từ khi pha trà.
Bình thường tôi thích uống trà Phổ Nhĩ, sáng nào Lạc Lạc cũng pha trước cho tôi rồi đặt lên bàn, nhưng vì thời gian tôi tới văn phòng luôn thất thường nên có lúc trà vừa pha xong, nước quá nóng, lúc lại để lâu thành ra nguội ngắt, đặt biệt khiến tôi khó chịu là cô ấy thích rót nước rất đầy, nước tràn lên cả miệng cốc làm tôi hay đánh đổ ra ngoài. Vì việc này mà tôi đã nói Lạc Lạc nhiều lần, nhưng cô ấy không thay đổi, trong lòng tôi thầm mắng cô ta đúng là hạng vô dụng, dường như cô ta cho rằng nếu không rót nước thật đầy thì chứng tỏ không trung thành với tôi vậy.