ải cái hoàn cảnh như thế nào; song, qua quan sát, qua thời gian, qua trải nghiệm, cuối cùng sẽ không thể tránh khỏi một ngày, phải viết lên — khúc cuối cùng khi tiễn người ra đi!
Luận văn thạc sĩ của tôi cuối cùng cũng thuận lợi bảo vệ xong, may mắn nhất là, ở cái nơi nhân tài đông đúc, tinh anh tập trung như ngôi trường này, luận văn của tôi vẫn một đường vượt mọi chông gai, vượt qua không biết bao nhiêu vòng, vẫn được rất nhiều giáo sư đồng ý xếp vào nhóm “luận văn tốt nghiệp xuất sắc”, giành được một cái cúp thủy tinh tròn có in huy hiệu trường Stanford.
Cầm cúp đi xuống dưới sân khấu, Aaron đẹp trai cũng giành được cơ hội “lên thẳng tiến sĩ” đi tới ôm tôi, hôn lên trán tôi, mỉm cười nói:“souhaits[1]!” Sau đó, ôm vai tôi, nhẹ nhàng nói: “je t’apprécie beaucoup tu sais[2]!”
[1] Tiếng Pháp nghĩa là: Chúc mừng
[2] Tiếng Pháp nghĩa là : Thật hâm mộ cậu
Tôi cười, nghiêm trang ngẩng đầu lên, nhìn cậu ta, dùng tiếng phổ thông tuyệt đối thuần khiết, nói từng chữ một: “Thật xin lỗi, mình không hiểu tiếng Pháp, cậu nói tiếng Trung Quốc đi!”
Không ngờ, vừa dứt lời, liền thấy bạn học Yuri thân ái ôm một bó hoa tươi trong nháy mắt chạy tới trước mặt tôi, dùng khẩu âm tuyệt đối kiểu Nga, nói với tôi một câu tuyệt đối bằng tiếng Trung Quốc: “Ngọn liễu mảnh trăng treo, Hoàng hôn người hẹn ước”!
Tôi ngẩng đầu, kinh ngạc nhìn cậu ta một cái, nhịn không được bật cười, cười đến thở không ra hơi, một hồi lâu, mới ngẩng đầu, cười cười nhìn cậu ta, dùng một câu tiếng Nga duy nhất mà tôi hiểu, đáp lại:
“какдайвамбоглюбимойбытьдругим[3]”
[3] Đây là câu cuối cùng trong bài thơ “Tôi yêu em“của Puskin: “Tôi yêu em, yêu chân thành, đằm thắm. Cầu em được người tình như tôi đã yêu em”
Cuối cùng người chen vào khe hẹp giữa hai anh chàng đẹp trai cứu thoát tôi là Viện Viện.
Cô nàng dịu dàng này, kể từ khi biết luận văn của tôi được thưởng, vẫn cứ quấn lấy tôi, nhõng nhẽo cố gắng dò hỏi ngày nào sẽ trao giải. Tôi cứ lơ cô ấy đi, rồi thuận miệng trả lời cô ấy cho có lệ, không ngờ cô ấy ngày càng thông minh, vậy mà có thể tra ra được sự thật từ một số dấu vết sắp xếp lịch trình hàng ngày của tôi, sáng sớm liền đón xe chạy tới đây.
Cô ấy hết sức kích động mà đem một cái hộp nhỏ đưa đến trước mặt tôi, kích động nói: “Nhìn nè, Tây Tây, nhìn xem cậu có thích không?”
Tôi nhìn lướt qua, là một cái ghim cài áo hình cây lựu, kiểu dáng rất giống cái mà tôi đã tặng cô nhiều năm trước. Duy chỉ một chuyện nhỏ là: Cái ghim cài áo mà tôi tặng cô ấy chắc chắn chỉ là nạm đá giả thôi; còn cái cô ấy tặng tôi này thì…
Bản thân tôi hít vào một ngụm khí lạnh, lập tức đóng nắp hộp lại, kín đáo đưa cho lão Trần đang đứng phía sau Viện Viện, nói: “Cất kỹ nhé!”
Cô bé này, không biết đem đồ quý như thế bày ra nơi công cộng rất dễ xảy ra án mạng sao? Nhưng, nhìn thấy cô ấy, vẫn thấy thật ấm áp, thật may mắn, vào những lúc quan trọng trong đời, vẫn có một người quan trọng ở bên cạnh mình.
Buổi lễ tốt nghiệp của bạn học Đại Oai, không khéo lại diễn ra cùng lúc với của tôi, còn ba mẹ của tôi thì…
Hai năm qua, chồng sau của mẹ vẫn ở trong trạng thái nửa mất tích, thỉnh thoảng có tin tức, nhưng cũng chẳng có gì rõ ràng. Chức vụ của ba cuối cùng từ công ty con ở California nhảy tới tổng công ty ở New York, tiền lương có một biên độ tăng rất lớn, đang hả lòng hả dạ, liền bắt buộc mẹ đóng cửa quán ăn Trung Hoa, hai người, cứ như vậy, không kết hôn, mà hết sức thân mật “sống chung phi pháp”.
Tôi không có cho bọn họ biết việc luận văn của tôi được thưởng, cũng không mời bọn họ đến dự buổi lễ trao giải này, bởi vì, sau khi được trao giải thưởng xong, sẽ đến lễ công bố danh sách học viên tốt nghiệp được “lên thẳng tiến sĩ”.
Cứ như trước đây, bọn họ từ lâu đã đem chuyện tôi muốn học tiến sĩ công bố khắp nơi ngay cả tất cả thân thích ở Trung Quốc cũng không có ai không biết, trong khi, tôi chưa từng một lần chắn chắn là sẽ theo lời bọn họ đã nói mà tiếp tục học tiến sĩ, cho tới bây giờ cũng không!
Tôi nắm tay Viện Viện rời khỏi hội trường, nét mặt Aaron sửng sốt, cũng không dám rời đi.
Mấy tháng này, Viện Viện đang thử đi theo nhóm linh mục đi tuyên truyền từ thiện, học được rất nhiều kiến thức mà cô chưa từng có, hưng phấn mà lôi kéo tôi, ríu rít nói không thôi.
Tôi nắm tay cô ấy, bước chầm chậm trong sân trường, rất lâu sau đó, chờ cô ấy cuối cùng cũng nói xong, mới dừng chân lại, nhìn bầu trời xanh lam trên đỉnh đầu, mỉm cười, nói: “Viện Viện, ngày mai, mình phải về nước, cho nên…”
Viện Viện kinh hãi, vội vàng hỏi: “Tại sao? Tại sao là ngày mai? Tây Tây, cậu không muốn ở bên cạnh mình sao?”
Tôi nhìn cô ấy, mỉm cười: “Mình phải trở về, mà nghĩ cho thật kỹ một vài vấn đề, còn nữa, mình còn phải tìm một số thứ…”
Ngày tháng trôi qua thật nhanh, chớp mắt, tôi đã về nước gần một tháng.
Mẹ già của tôi sau khi rốt cuộc cũng ra phát hiện tôi từ bỏ chuyện học tiến sĩ, tự tiện trở về nước, thì khiếp sợ, không tin, tức giận, uất ức tiếp đó là đủ các loại chiêu trò “Một khóc hai nháo ba thắt cổ” kinh điển, cố gắng dụ dỗ hoặc uy hiếp tôi tiếp tục trở lại mảnh đất tươi đẹp nhất trong suy nghĩ của bọn họ… Hết thảy mọi thủ đoạn đều đem ra dùng hết, rốt cuộc sau khi phát hiện không có kết quả, liền bắt đầu đổi thành kiểu ngày nào cũng oanh tạc cái điện thoại để khuyên can, cuối cùng, sau khi đã điện thoại nói mãi tới sùi bọt mép, tê lưỡi mỏi miệng, mới chịu từ bỏ cái loại cứu vãn phí công này, chỉ thất vọng hỏi tôi: “Con và Đại Oai, rốt cuộc định kết hôn ở trong nước hay là qua bên đây?”
Về quan hệ phức tạp giữa tôi và Đại Oai thì trước mắt hãy còn rất xa mới đạt đến trình độ kết hôn quan trọng này, tôi từng cố gắng dùng đủ các loại ngôn ngữ và cách thức lý tính hoặc là cảm tính để giải thích với bà, những lần nào giải thích đến cuối cùng, cũng chỉ nghe được bà nói một câu: “Người ta học thạc sĩ, tiến sĩ không phải cũng kết hôn sao? Mẹ nhớ trên lớp các con…” Cứ vòng đi vòng lại như thế vô số lần, tôi quả quyết từ bỏ cái loại này cố gắng toi công này.
Về mặt khác, trong quan niệm “nữ đầu bếp” của bà, tôi sở dĩ từ bỏ việc học tiến sĩ, nhất định là bởi vì lo mình bằng cấp cao quá, sẽ tổn thương đến thể diện của ông chồng tương lai (bạn học Đại Oai) của tôi, cho nên, vì tình yêu vĩ đại, vì thể diện của người đàn ông nào đó, liền không màng đến tiền đồ, như vậy như thế, như thế như vậy, y chang như tình tiết bỏ nhà theo trai của mấy vở kịch hiện đại.
Bà ấy vốn rất thích Đại Oai, cuối cùng lại bởi vì lần này bạn học nào đó phạm vào đại tội một mình bắt cóc tôi “bỏ trốn”, mà bị bà đóng cho dấu bất lương.
“Con trước mắt tạm thời vẫn…không có cách nào kết hôn!” Tôi cười cười ở trong điện thoại vứt ra đáp án cho mẹ già: “Bởi vì Đại Oai chê con là thạc sĩ, bằng cấp cao quá…” Nhanh chóng đưa điện thoại ra xa.
Quả nhiên, trong điện thoại lập tức vọng ra một trận điên cuồng gào thét: “Con nói cái gì? Con nói cậu ta…” Cho nên mới nói, phụ nữ con gái được đàn ông yêu chiều thì mới có sức mạnh, bất kể là mười lăm tuổi cũng được, năm mươi tuổi cũng được, đều như nhau cả. Ban đầu lúc bị ba tôi vứt bỏ, mẹ tôi ngậm đắng nuốt cay mà sống, vô cùng khiêm nhường, hết thảy mọi góc cạnh đều bị máu, nước mắt và những gian truân trong cuộc sống mài mòn từng chút từng chút một. Chỉ có vào lúc này, có chồng để tin tưởng, có con gái để lo lắng, mới có thể một lần nữa tìm về tất cả mọi tâm trạng và sức lực để cười đùa, tức giận, mắng mỏ.
Mẹ già tôi không nổi kích động, cho nên nghe xong câu trả lời chắc chắn của tôi, trước sau như một, tức giận mà quả quyết dập máy. Rồi cũng rất nhanh sau đó liền loáng thoáng nghe thấy tiếng chuông điện thoại của bạn học Đại Oai vang lên bên phòng bên cạnh.
A, “chuyển hướng họa thủy” thành công, hôm nay sao mà yên tĩnh tốt đẹp xiết bao…
Tôi thừa dịp bạn học Đại Oai bị bom miệng mãnh liệt oanh kích, khẽ mỉm cười, đưa tay đóng cửa phòng, lửng thững đi tới cửa sổ ngắm cảnh.
Từ ngoài cửa sổ nhìn ra, loáng thoáng còn có thể thấy một góc hồng lâu. Thời đại học tươi đẹp lúc trước của tôi và bạn học Đại Oai cũng diễn ra ở nơi này. Có biết bao nhiêu lần, tôi bị kích động chạy đến dưới cửa sổ nhà cậu ta, lớn tiếng gọi: “Đại Oai, Đại Oai…” Mỗi lần thấy cậu ta ló đầu ra, trong lòng tôi luôn trào dâng một cảm giác căng thẳng và tức giận không tên – Thật tiếc biết bao, khi đó đi tìm cậu ta, đều không có gì khác hơn là vì đòi lý lẽ cho Mộc Lan, phía sau hồng lâu, có một vườm ươm nho nhỏ, trồng đủ chủng loại thực vật tùy theo mùa. Lúc vào năm nhất đại học, tôi từng có lúc ngu đến không có thuốc chữa, dường như vô tình bước vào trong vườm ươm này học từ vựng tiếng Anh, cứ tưởng là đến lúc nào đó không cẩn thận, sẽ “vô tình gặp được” anh chàng đẹp trai trên lầu, nhưng chẳng biết làm sao, trong một đống những anh chàng đi qua đi lại nơi này, lại chưa từng có lần nào thật đúng là có cả Đại Oai đẹp trai mà tôi đang chờ mong.
Khi đó, đau lòng đến nỗi gần như ngày nào cũng phải hạ quyết tâm thôi đi vào trong đó, vậy mà sáng sớm ngày hôm sau, lại không thể kiềm chế mà lại đúng lúc xuất hiện…
Tinh khiết ngọt ngào lại lo được lo mất, vừa mong được nhìn thấy vừa sợ bị nhìn thấy!
Quanh đi quanh lại, đến lúc nào thì anh chàng đó mới chịu đi tới bên cạnh tôi, cả ngày giống như kẹo da trâu dính lấy nhau – cái gọi là ba mươi năm Hà Đông, bốn mươi năm Hà Tây, đời người lên xuống thất thường, quả nhiên là khó có thể dự đoán!
Phía tây vườm ươm, là một cái kho bị bỏ hoang, từ cửa sổ nhìn sang, còn có thể mơ hồ nhận ra góc cạnh.
Vào một đêm khuya, tôi không cẩn thận mà nhặt được một cái cô gái ở trong kho, tiện tay tặng cho cô ấy một cái ghim cài áo hình quả lựu, kết quả bây giờ, lại bí mật mang về một cái ghim cài áo nạm kim cương mà có thể tôi khổ cực phấn đấu vài chục năm mới có thể mua được!
Cho nên có khi ngẫm lại, cái gì mà “Trồng dưa được dưa, trồng đậu được đậu” cũng thật có mấy phần đạo lý.
Mà cô gái tặng tôi ghim cài áo kia, khi đó, lại ở…
Quay về trường cũ giảng dạy là chuyện hiển nhiên, chuyện này vốn là đã hứa với Giáo sư Lý từ nhiều năm trước rồi. Duy nhất chỉ có một chuyện ngoài ý muốn là tôi không có nguyện vọng lấy được bằng tiến sĩ.
Đối với chuyện tôi kiên quyết từ bỏ học tiến sĩ, trên đường chạy về, giáo sư Lý không thể không có câu oán hận, cho nên, vừa thấy mặt, tôi liền nhanh chóng tuyên bố: “Áp lực quá lớn, giáo sư ơi! Em cuối cùng cảm thấy đầu óc có chút đi không đúng đường, cho nên…” Dù sao cũng là người từng có bệnh án, giáo sư vừa nghe, sự chú ý lập tức bị phân tán, thông cảm mà khoan dung không tiếp tục chỉ trích nữa, thẳng tay ký tên đóng dấu vào hợp đồng làm việc của tôi.
Chỉ là, lấy thân phận thạc sĩ mà vào trường cao đẳng, dù sao vẫn gây ra cho giáo sư những khó khăn không nhỏ. Tôi nhìn giáo sư nộp cho trường cái thư nhận xét viết tràn đầy một trang tán dương tôi mà mặt đỏ tới mang tai, vô cùng xấu hổ — tôi thậm chí còn lấy cái cớ hèn hạ như vậy để đối phó với người mà mình bình sin