Lên lớp mười một, tôi mới chuyển vào trường Trung học trực thuộc, đáng lẽ trường Trung học trực thuộc không nhận học sinh chuyển trường, nhất là học sinh trái tuyến, nhưng nhờ có cậu chạy đôn chạy đáo, cạy cục khắp nơi mới đưa được tôi vào trường. Tự tôi cũng biết bản thân mình phải cố gắng. Hôm phỏng vấn, thầy giáo phụ trách đưa tôi một tập đề thi, tôi chưa làm xong đề toán, thầy đã thu lại toàn bộ đề lý, hóa rồi nói:
- Được rồi, không phải làm nữa, chiều lên lớp.
Tôi là đứa trẻ ham học, trừ chuyên tâm học hành ra, tôi chẳng còn sở thích nào khác.
Sau khi bố mẹ qua đời, suốt nửa năm trời, tôi không nói lấy nửa câu. Cậu tôi nhớ lúc tôi mở miệng nói lại là lúc tôi nhốt mình ngoài ban công, học thuộc lòng một bài khóa tiếng Anh.
Trước khi chuyển trường, tôi từng là cán sự môn tiếng Anh, hôm đó ở ban công, tôi đã đọc bài khóa nào thì quên rồi, nhưng sau khi chuyển trường, tiết tiếng Anh đầu tiên đã để lại cho tôi một ấn tượng vô cùng sâu sắc. Trường Trung học trực thuộc thường mời giáo viên nước ngoài về dạy môn Tiếng Anh, dạy lớp tôi là một cô giáo người Anh đã luống tuổi. Vừa nghe tôi trả lời câu hỏi, cô đã phê bình ngay cách phát âm của tôi, cô bảo cách phát âm của tôi đặc sệt tiếng Trung, khiến tôi xấu hổ, mang tai đỏ bừng. Hôm đó cũng là ngày đầu tiên tôi ra mắt cách bạn học mới.
Đó là quãng thời gian mẫn cảm của tôi, tôi vừa mất bố mẹ, vừa mất nhà cửa, mất đi tất cả hạnh phúc của đời mình. Chuyển đến nhà cậu sống, phải dè chừng mọi thứ, giấu nhẹm những vụn vỡ trong lòng. Ngoài học cách nhìn sắc mặt mợ mà sống, tôi còn phải lấy lòng cô em họ, giúp nó học, giảng Olympiad[1] cho nó. Trước năm mười sáu tuổi, tôi là viên ngọc quý trong lòng bố mẹ, là nàng công chúa duy nhất, là niềm tự hào của thầy cô, là người phải khiến bao bạn bè phải ghen tỵ, nhưng giờ đây, tất cả đã chấm hết, tôi chẳng thể dựa dẫm vào ai, thành tích tốt để làm gì nữa, vĩnh viễn về sau bố mẹ tôi có thấy được đâu?
[1] Olympiad: giải thi đấu mang tính quốc tế, đề thi thường rất khó, được chia làm nhiều lĩnh vực: Toán, Lý, Hóa, Thể dục thể thao, Cờ Vua…
Sau giờ học, tôi trốn ra bãi tập, khóc một mình. Tiếng bước chân khua sàn sạt trên đường đua chạy vụt qua lưng tôi. Tôi ngồi trên bãi cỏ, quay lưng về phía đường đua, giấu mặt vào đầu gối, lặng nhìn những giọt nước mắt tuôn rơi xuống thảm cỏ. Tôi nhớ lại rất nhiều chuyện, phần lớn là những kỷ niệm lúc còn bé được bố mẹ dẫn đi chơi công viên, đi chèo thuyền, đi xe đua, mua bóng bay… Thủơ ấy có một loại kẹo bông làm từ đường, cả một bông to mềm mềm, xốp xốp như mây. Hồi bé, lần nào tôi ăn cũng bị dính nhoe nhoét khắp mặt, nhưng bố tôi lại thích chụp những kiểu ảnh xấu hổ như thế. Hồi ấy chỉ có máy cơ dùng phim cuộn, trong vòng một năm, bố đã chụp cho tôi không biết bao nhiêu là cuộn phim.
Tôi bật khóc nức nở, chẳng buồn để ý có cậu bạn đang chạy lại gần, cho đến khi mũi giày thể thao màu trắng còn bám một chiếc lá của cậu ấy hiện ra trước mắt. Cậu ấy cúi xuống, tay phải phủi chiếc lá, tay trái đưa tôi một gói giấy ăn.
Tôi ngây người mất vài giây. Tôi không nhận gói giấy ăn đó, cậu ấy để nó xuống thảm cỏ rồi đi mất.
Hôm sau tôi mới biết cậu bạn đó ngồi sau tôi một dãy bàn, tên là Tiêu Sơn.
Bố Tiêu Sơn làm ở Bộ Ngoại giao, mười hai năm sống ở nước ngoài nên cậu ấy nói giọng Oxford rất chuẩn và lưu loát, trên lớp có thể thoải mái trao đổi về cách dùng từ với cô giáo người Anh. Nhưng môn Toán mới thật lợi hại, cậu ấy giỏi đến nỗi tôi thấy mình chẳng thấm vào đâu. Rõ ràng cậu ấy không phải loại mọt sách, nhờ thông minh nên mới được điểm cao. Giờ ra chơi, tôi toàn thấy cậu ấy tranh thủ xuống sân chơi bóng rổ. Có lần vào tiết Toán, chuông reo rồi mới thấy cậu ấy ôm bóng, hổn hển chạy về, đứng ngoài cửa xin phép:
- Thưa thầy…
Thầy Bôn dạy Toán cực kỳ ghét học sinh vào lớp muộn, thầy chỉ ngoảnh lại, nhìn lướt qua cậu ấy rồi phớt lờ coi như không thấy. Tiêu Sơn đành đứng chôn chân tại chỗ, làm thần giữ cửa. Được một lúc, thầy giáo trả bài thi Toán toàn thành phố lần trước, theo thói quen, thầy sẽ đọc điểm của cả lớp từ cao đến thấp, đọc đến tên ai, bao nhiêu điểm, người ấy tự lên lấy. Việc này thực sự động chạm đến lòng tự ái của học sinh, nhưng thầy cũng mặc kệ, vì thầy vốn thiên vị những người đạt điểm cao.
Rốt cuộc người được xướng tên đầu tiên là Tiêu Sơn với số điểm tối đa. Thầy ngoái đầu ra cửa, nhìn Tiêu Sơn, giọng nửa thương tình nửa bực mình:
- Sao không vào lớp đi?
Cả lớp ai nấy đều cúi đầu nín cười, Tiêu Sơn nhận bài kiểm tra từ chỗ thầy, khí khái nói:
- Em cảm ơn thầy!
Trường Trung học trực thuộc có rất nhiều học sinh giỏi nhưng xuất sắc như cậu ấy thì chỉ đếm trên đầu ngón tay. Trong lớp có nhiều đứa con gái thầm cảm mến Tiêu Sơn, cái tuổi ô mai hay mộng mơ này, ai mà chẳng thích nuôi ảo tưởng với một cậu bạn nổi bật như thế chứ! Nhưng tôi thì không, vì tôi chẳng còn tâm tư nào để nghĩ vẩn vơ, bố mẹ tôi qua đời khiến tôi hoàn toàn mất đi khả năng ứng phó với thế giới này. Dù cậu ấy ngồi cách tôi chỉ một hàng ghế, nhưng ngoại trừ việc mượn vở Tiếng Anh ra, chúng tôi chưa từng chuyện trò.
Chúng tôi chỉ thực sự thân thiết khi kỳ nghỉ đông bắt đầu. Cô giáo luống tuổi người Anh phân lớp thành từng tổ làm bài tập nghỉ đông, chủ đề tự chọn là diễn một trong những tác phẩm của Shakespeare. Cả lớp phân thành từng tổ nhỏ theo chỗ ngồi, có tổ chọn Romeo & Juliet, có tổ chọn Giấc mộng đêm hè, có tổ lại chọn Hamlet, tôi với Tiêu Sơn một tổ, chúng tôi chọn Người lái buôn thành Venice. Nghỉ Tết xong, mỗi tổ sẽ diễn vở kịch đã chọn, sau đó cùng bình luận đánh giá.
Sở dĩ tôi thấy thích những ngày nghỉ đông tập kịch đó là bởi tôi có lý do để ra ngoài, không phải ru rú ở nhà cậu mợ nữa. Càng giáp Tết, trong lòng tôi càng ứ nghẹn cảm giác bơ vơ, lạc lõng. Mợ không ngơi miệng bàn những thứ cần sắm sửa trong dịp Tết, cô em họ mè nheo đòi mua laptop mới. Mấy năm trước, máy tính xách tay vẫn chưa phổ biến như bây giờ, thế mà em họ tôi đã có một chiếc laptop hiệu Lenovo rồi, nhưng nó bảo bạn bè ở lớp đều dùng Sony Vaio dòng mới nhất, cậu tôi đã hứa với nó, nếu nó lọt top hai mươi của lớp thì cậu nhất định sẽ mua. Trong khi đó, thành tích của con bé luôn đứng vững ở hàng thứ ba mươi mấy, thế là nó bĩu môi, ra vẻ hờn dỗi. Cậu nói:
- Bĩu môi cái gì? Nhìn chị con kìa, xưa nay có đòi đồ linh tinh đâu. Bố bảo mua cho chị con chiếc điện thoại mà con bé còn bảo không cần đấy.
Lúc ấy, sắc mặt mợ thoáng sa sầm, tôi luống cuống nói:
- Soái Soái còn nhỏ mà cậu, vả lại máy tính cũng giúp ích cho việc học hành, em ấy nào có đòi linh tinh.
Con bé níu tay cậu, nhõng nhẽo:
- Bố, bố xem chị cũng nói thế mà.
Lòng tôi thấy vô cùng chua xót. Mới tết năm ngoái thôi, tôi còn kéo tay bố mẹ nũng nịu, thế mà bây giờ, mặc kệ tôi muốn gì, cũng chẳng có lấy một người quan tâm.
Lúc ấy, tôi mẫn cảm với mọi thứ xung quanh, tôi mặc cảm, tự ti, chỉ muốn bỏ ra ngoài, để không phải buồn lòng thêm nữa.
Bình thường, chúng tôi hay tập luyện ở nhà Tiêu Sơn. Nhà Tiêu Sơn rất rộng mà lại chỉ có ông bà ngoại. Đến tận bây giờ, tôi vẫn nhớ như in dáng vẻ hòa nhã của ông bà. Trong thư phòng khép kín, không khí điều hòa ấm áp, chúng tôi thường đọc oang oang lời thoại như thể xung quanh chẳng có ai. Còn ở dưới bếp, bà ngoại bận làm ít bánh trái rồi bưng lên cho chúng tôi. Có lúc là xôi ngó sen, thỉnh thoảng là bánh nếp, nhiều khi là xí muội… Những món ấy đều ngon tuyệt. Bà ngoại Tiêu Sơn là người miền Nam, món ngọt bà làm luôn đậm đà hương vị quê hương, vì tôi là bạn nữ duy nhất nên được bà quan tâm đặc biệt, bữa nào tôi cũng ních đến no căng bụng
Dạo đó, tôi chưa hoàn toàn thích ứng với khí hậu miền Bắc, tiết trời khô hanh đến mức tôi thường xuyên chảy máu cam. Có hôm tập kịch ở nhà Tiêu Sơn, đang đọc lời thoại, đột nhiên có bạn kêu lên:
- Trời ơi, Đồng Tuyết, bạn chảy máu cam kìa!
Tôi vừa cúi đầu thì một giọt máu tươi từ mũi nhỏ xuống vạt áo len, bám trên chiếc áo len màu trắng, trông thật ghê rợn. Tôi mắc bệnh sợ máu, vừa nhìn thấy liền bủn rủn tay chân, sau đó, Tiêu Sơn đưa tôi vào nhà tắm, vấn tóc tôi lên, lấy nước lạnh vỗ mạnh vào hõm gáy. Bà ngoại cầm khăn mặt thấm nước nhỏ xuống từ cổ tôi nói:
- Trời ạ! Đứa bé này có tội tình gì đâu, sao lại khổ thế!
Lòng bàn tay mát rượi của Tiêu Sơn vỗ dòng nước lạnh buốt lên cổ tôi, cậu ấy vỗ bôm bốp mà máu vẫn không ngừng tuôn xuống bồn rửa mặt. Vòi nước mở hết cỡ, tiếng nước xối xả đập vào tai càng khiến tôi choáng váng, mắt đăm đăm nhìn những vệt máu đỏ bị dòng nước cuốn phăng đi hết đợt này đến đợt khác. Chốc chốc cậu ấy lại hỏi:
- Sao rồi, sao vẫn chưa đỡ?
Bà ngoại trách cậu ấy bộp chộp, sau đó bà cầm tay tôi bấm huyệt, bấm được một lúc thì bảo Tiêu Sơn:
- Tay cháu khỏe, cháu ấn vào đây là máu sẽ ngừng chảy.
Tay cậu ấy thực sự rất khỏe, cậu ấy gồng mình ấn làm tôi đau chảy cả nước mắt. Thấy tôi rơm rớm, cậu ấy luống cuống buông tay ra, bà ngoại liền mắng yêu:
- Cái thằng này đúng là tồ, tay con gái, phải nhẹ nhàng chứ!
Tôi chẳng nhớ tối hôm đó máu cam đã ngừng chảy như thế nào, chỉ nhớ sau đó mũi tôi bị nhét hai cục bông gòn, còn được ăn món bánh nướng mứt táo thơm lừng của bà. Bà ngoại vừa động viên tôi ăn, vừa nói:
- Táo tàu bổ máu lắm, cháu ăn nhiều vào.
Tôi mãi mãi khắc ghi những ngày tập kịch ấy, hơn nữa là vì tấm chân tình của bà ngoại Tiêu Sơn dành cho tôi, bà thực sự đã dành cho tôi những điều tốt đẹp nhất.
Mới giáp Tết mà chúng tôi đã thuộc lời thoại làu làu như cháo chảy. Một hôm tập xong, vẫn còn sớm, không biết ai đã nêu ý kiến rủ cả lũ đi trượt băng. Tôi là người miền Nam nên không biết tí gì về môn trượt băng. Nhưng sau bao ngày tập kịch, tình bạn giữa mấy người trong nhóm đã trở nên bền chắc như thép nung, nên họ sống chết kéo tôi đi cho bằng được, Tiêu Sơn cũng nói:
- Có chúng tớ đây rồi, cậu ngã sao được?
Đeo giày trượt băng xong, tôi chẳng biết phải di chuyển thế nào. Được hai đứa bạn nắm tay, tôi dè dặt đi từng bước về phía trước, chỉ cần bọn họ đi hơi nhanh một chút là tôi đã giật thót tim, gào toáng lên. Họ bực mình, bèn quay ra gọi Tiêu Sơn:
- Cậu đỡ bạn ấy đi.
Rồi quay sang nói với tôi:
- Tiêu Sơn trượt băng đỉnh nhất đấy!
Tiêu Sơn rất nhẫn nại, cậu ấy vừa trượt làm mẫu vừa chỉ tôi những động tác cơ bản, giống như đang nói về một bài toán bình thường vậy. Qua kỳ nghỉ đông này, cả tổ mới trở nên thân thiết với tôi, thỉnh thoảng tôi cũng hỏi cậu ấy vài bài toán, cậu ấy giảng giải rõ ràng, đâu ra đấy, hơn nữa còn chỉ cho tôi cách giải ngắn gọn nhất. Trượt được vài vòng, cuối cùng tôi cũng hiểu sơ sơ cách trượt, thấy tôi đã trượt vững rồi, cậu ấy bèn thả lỏng tay ra.
- Cậu cũng có chút năng khiếu bẩm sinh đấy!
Được cậu ấy khen, tô thấy ngường ngượng.
- Không phải đâu, tại trước kia tớ cũng hay trượt patin, nên biết cách giữ thăng bằng.
