Cách đây 9 năm trước
Lượt xem: 8Nếu bạn đang sở hữu một chiếc smartphone chạy Android và bạn thường xuyên theo dõi thông tin về các hệ điều hành smartphone trong vòng vài tháng trở lại đây, có lẽ sẽ có ít nhất hơn 1 lần bạn cảm thấy lo lắng cho sức khỏe của chú dế yêu. Gần đây cứ độ vài ba tuần lại có thông tin về 1 loại sâu/virus/mã độc/trojan… đang được “thả rông” trên Android Market hoặc có thể là “nằm vùng” sẵn trong 1 phần mềm crack nào đó, chờ đợi những nạn nhân tham lam và bất cẩn.
Nhìn chung những nguy cơ về virus, mã độc, trojan trên điện thoại di động đã tồn tại từ rất lâu, nhưng chỉ đến thời đại của Android và iOS, khi smartphone bắt đầu lên ngôi bá chủ, chiếm một lượng thị phần đáng kể thì những đe dọa thực sự mới bắt đầu hé lộ. Tỉ dụ như cách đây một vài năm, các trojan hoạt động trên nền Symbian khiến máy bị lây nhiễm gửi đi các tin nhắn bậy bạ, hay quay số đến một liên lạc do hacker chỉ định đã lác đác xuất hiện. Tuy nhiên các virus đó thường chẳng gây hại gì nhiều, và tầm ảnh hưởng cũng không quá rộng, vì một lý do khá đơn giản: Không có “chợ ứng dụng”. Sự thiếu vắng dịch vụ phân phối ứng dụng trên nền tảng Symbian đã khiến cho việc cài đặt phần mềm thường thông qua các nguồn rải rác, các file cài đặt ứng dụng được người sử dụng tìm từ nhiều nguồn khác nhau, dẫn đến việc 1 hacker rất khó để phát tán virus của mình trên diện rộng.
Nhưng Android và iOS ra đời kéo theo sự hoạt động tích cực của các chợ ứng dụng như AppStore và Android Market. Chính nguồn phân phối ứng dụng diện rộng như Android Market đã trở thành một cơ sở lý tưởng cho việc phát tán virus. Hacker chỉ việc nhúng mã độc/virus/trojan vào trong 1 ứng dụng, tải lên trên Android Market và như thế là bất kỳ chiếc điện thoại nào trong số hàng trăm triệu smartphone chạy Android hiện đang lưu hành đều có nguy cơ lây nhiễm virus ấy.
Vẫn thường xuyên có thông tin về các vụ tấn công gây hại trên iOS, thậm chí là cả ở phiên bản 4.x mới nhất. Một trường hợp cụ thể là sâu “Unlock Now Free” được giả dạng dưới 1 đường link hứa hẹn sẽ unlock máy của người sử dụng miễn phí. Những ai dại dột nghe theo lời dụ dỗ này sau đó đều cảm thấy hối hận vì thực chất lời hứa hẹn trên lại chính là 1 con sâu khai thác lỗ hổng trên trình duyệt Safari và có nhiệm vụ xóa sạch thông tin trên bộ nhớ máy cũng như trên SIM của nạn nhân. Đó là nói về những thiết bị chạy iOS chưa jailbreak, còn các thiết bị đã jailbreak thì cũng đối mặt với những nguy cơ như Android, thậm chí có thể là còn nghiêm trọng hơn (vì nguồn cài đặt phần mềm của bạn như Cydia hay Installer chẳng hạn, không được “tay to” như Google hỗ trợ về an ninh).
Vì thế nếu bạn sở hữu một chiếc iPhone, iPod, iPad bạn có thể tự hào rằng iOS có cơ chế bảo đảm an ninh chặt chẽ hơn Android. Nhưng nếu bạn cho rằng mình có thể thoải mái “tung tăng” trên mạng với iDevice của mình mà không hề gặp bất kì mối đe dọa nào, thì tôi e rằng sẽ có ngày bạn phải trả giá cho sự ngây thơ đó.
Người dùng Android có nên hốt hoảng?
Chợ ứng dụng Android Market cũng có bản chất “mở” giống như hệ điều hành Android. Mục tiêu của Google khi tạo ra Android là để cung cấp cho thế giới 1 hệ điều hành “thông minh, ổn định, đa nền tảng và cho người sử dụng cài những bất kỳ ứng dụng nào mà họ muốn, bất kỳ lúc nào mà họ cần và tự duy tùy biến Android theo cách mà họ thích”. Android Market cũng vậy, tôi, bạn, bất kỳ ai đều có thể đăng ký 1 tài khoản dành cho lập trình viên, và phát hành ứng dụng của mình lên Android Market đến thẳng tay người tiêu dùng mà hầu như không phải thông qua bất kỳ một quá trình kiểm tra nào ( AppStore của Apple có quá trình kiểm tra ứng dụng được đưa lên kéo dài hàng tuần, thậm chí là hàng tháng.)
Tất cả những hành vi trên, gói gọn lại đều là sự cảnh giác và thận trọng mà bạn gom góp được qua những “kinh nghiệm đau thương”. Thậm chí những người có đôi chút kinh nghiệm chẳng cần 1 phần mềm Anti-virus nào vẫn được an toàn trên internet.
Quay trở lại câu chuyện với Android, chúng ta đã tìm được cách bơi trong “đại dương hiểm họa” là internet thì chẳng có lý gì lại chết chìm trong ao tù Android. Xét cho cùng, những mối đe dọa từ Android cả về qui mô lẫn tính chất đều chỉ là “muỗi” so với Internet. Nguy cơ lớn nhất có lẽ đến từ bản thân người sử dụng: chúng ta chưa học được cách cảnh giác khi sử dụng smartphone.
Nhưng học hỏi không bao giờ là quá muộn, cứ bình tĩnh suy xét, cân nhắc khi bạn định tải một phần mềm từ Android Market hay cài 1 ứng dụng từ nguồn lạ, thấy những dấu hiệu có vẻ khả nghi thì hỏi anh “Gúc”, chắc chắn có rất nhiều nạn nhân đi trước sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm cho bạn. Nói chung, hãy tập thói quen suy nghĩ trước khi bấm “OK”, và hãy yên tâm,vì dù sao Android Market cũng cung cấp cho bạn những thông tin khá đầy đủ và đáng tin cậy về những nội dung gì mà ứng dụng sẽ được quyền truy cập trên chiếc smartphone của bạn.
Nếu bạn vẫn chưa cảm thấy yên tâm hoặc không thật tự tin vào “mắt lửa ngươi vàng của mình” thì hiện tại có khá nhiều phần mềm an ninh dành cho Android. Cả miễn phí và phải trả phí. Các phần mềm đó sẽ giúp bạn đánh giá mối đe dọa đến từ các ứng dụng bạn định cài, và ngăn chặn các ứng dụng thực thi những tác vụ vượt quá quyền hạn hoặc tỏ ra nguy hại (1 ứng dụng cố gắng gửi SMS ra ngoài chẳng hạn). Kết hợp những phần mềm tường lửa kiểu này và một tinh thần đề cao cảnh giác, tôi tin tưởng rằng bạn sẽ “chung sống” hòa bình được với các hacker. Tôi không khẳng định rằng, những phần mềm trên là cần thiết , nhưng nếu như chúng có tác dụng “an thần” giúp bạn cảm thấy tự tin hơn với chiếc smartphone mới mua, thì rõ ràng bạn nên có cho mình ít nhất là một công cụ bảo hộ kiểu ấy.
Thay cho lời kết
Chuyện gì cũng có cái giá của nó. Bạn đến với Android vì độ “thoáng” của HĐH này, bạn yêu thích sự tự do và tự chủ, thì bạn sẽ phải trả giá bằng việc chấp nhận “chung sống” với những mối đe dọa mà cách quản lý “mở” của Google trên Android mang lại. Cũng giống như Internet hoặc rộng lớn hơn là giống như chính cuộc sống này, Android luôn chất chứa những mối nguy dành cho những ai ngây thơ, nhẹ dạ. Nguyên tắc số 1 để sống sót giữa một thế giới tồn tại quá nhiều “bẫy sập” đó là: Hãy biết cách nghi ngờ.
Đồng ý là Android không an toàn được như iOS, nhưng vấn đề không phải là ở chỗ nếu không an toàn thì bạn cứ đóng , chặn, khóa hết là xong chuyện. Cấm đoán không và không bao giờ là câu trả lời cuối cùng cho những rắc rối mà chúng ta gặp phải trong cuộc sống. Rất hi vọng rằng, những ai đọc bài viết này có thể tìm được câu trả lời hợp lý cho những băn khoăn về vấn đề bảo mật trên Android. Và mong rằng câu trả lời đó không phải là : Chuyển sang iOS.
Chia sẻ
TAG: android
