bị ảnh hưởng, đám Lâm Lam thường chạy đến khu trường trung học phổ thông để ngắm thần đồng. Hiểu Phỉ cũng không cho là đúng, sợ tôi thấy ánh hào quang chói mắt của thần đồng, lại động tâm tư, nên cậu ấy cảnh cáo tôi một lần nữa, không được thích Trần Kính. Câu cửa miệng cậu ấy giáo huấn tôi l đang tìm bạn trai, chứ không phải đang tìm thư viện. “
Tôi nghe mà cười đau bụng, Hiểu Phỉ lúc nào cũng ngụy biện cho mình. Có lẽ bởi vì từ nhỏ đến lớn cậu ấy đều xếp thứ nhất trong bảng thành tích học tập của lớp, coi điều đó là đương nhiên, nên cũng không thấy lạ lùng hay thán phục chuyện của Trần Kính.
Sau kỳ thi giữa kỳ, dưới sự đôn đốc của cô Từng Hồng, tôi lại tiếp tục chuẩn bị cho cuộc thi diễn thuyết, sau khi nghiền ngẫm vô số danh gia đọc diễn cảm các bài diễn thuyết trên đài, tôi dần dần rút ra kinh nghiệm riêng cho mình.
Một ngày, tôi chọn bài “Vịnh lão đầu bạc” của Lưu Hi Di.
“Lạc Dương thành đông đào lý bay
Dập dìu qua lại, rụng nhà ai?
Cô gái Lạc Dương xinh biết mấy
Gặp những hoa rơi cứ tiếc hoài.
Năm nay hoa rụng, dung nhan đổi
Năm sau hoa nở còn ai đợi?
Mấy độ ruộng dâu hóa biển xanh
Bao lần tùng bách khô thành củi.
Thành đông người cũ vắng xa rồi
Người nay trong gió ngắm hoa rơi
Năm năm tháng tháng hoa còn đó
Tháng tháng năm năm khách đổi dời
Nhắn kẻ trẻ trung tươi má thắm
Thương lão già nua tóc bạc thôi.
Ông lão thương thay tóc trắng ngần
Vốn má đào xưa lúc tuổi xuân
Cây thơm công tử vương tôn hội
Hoa rơi múa hát đẹp quây quần
Ao đài gấm vóc dinh quang lộc
Lầu gác thần tiên phủ tướng quân
Ai biết bệnh nằm trong một sớm
Còn đâu vui thú những ba xuân?
Mày ngài mềm mại dễ bao thời?
Tóc rối như tơ một thoắt thôi
Chốn xưa múa hát nay nhìn lại
Chỉ còn chim liệng bóng chiều rơi..”
(Tiểu Dương : Đoạn dịch thơ trên là của Nhất Tri Mai.)
Dù trước đó đã nghe và luyện đọc nhiều lần rồi, biết đây là bài thơ cảm thán thời gian vô tình, nhưng khi chân chính đọc diễn cảm nó, không biết vì sao, ngâm đến câu ” Năm năm tháng tháng hoa còn đó. Tháng tháng năm năm khách đổi dời “, tôi vẫn có cảm giác bi thương.
Hôm nay, chúng tôi đều ngồi trong cùng một phòng học, ngày mai, chúng tôi có thể ở nơi nào? Tôi ở nơi nào? Hiểu Phỉ ở nơi nào? Trương Tuấn ở nơi nào? Tiểu Ba lại ở nơi nào? Người xưa cũng đặt ra vấn đề của ngày hôm nay, vì vậy mới chất vấn “Ngày mai mềm mại dễ bao thời ?” Đáp án của nó cũng là “Vốn má đào xưa lúc tuổi xuân, cây thơm công tử vương tôn hội.” Chúng tôi đều muốn thoát khỏi trói buộc của cha mẹ, của giáo viên, nhưng có phải khi đã lớn lên, chúng tôi mới hiểu được thời gian của ngày hôm nay quý giá nhường nào?
Khiâm xong bài thơ đó, cô Từng Hồng ra sức vỗ tay, các bạn trong lớp đều ngây ngốc nhìn chúng tôi, họ cũng không rõ trong giây phút ngắn ngủi nãy giờ tôi nghĩ tới điều gì, nhưng chắn hẳn cô Từng Hồng hiểu được.
Cô ấy để tôi về chỗ, nói với tôi rằng, có thể không cần đọc diễn cảm thơ cổ nữa, bắt đầu từ ngày mai, vào giờ nghỉ giữa giờ hãy đến văn phòng tìm cô.
Cô đưa tôi đến giảng đường lớn, cho tôi đứng trên bục giảng đường, từ trên cao nhìn xuống những hàng ghế trống.
“Từ hôm nay trở đi, chúng ta chính thức luyện tập diễn thuyết, diễn thuyết không giống ngâm thơ và đọc diễn cảm, nó còn phải dựa vào ngôn ngữ cơ thể để làm rung động người nghe, chúng ta phải học cách biểu đạt bằng ánh mắt mình, học cách mỉm cười, học những cử chỉ để kích thích cảm xúc của người nghe.”
Dưới sự hướng dẫn của cô Từng Hồng, tôi bắt đầu buồn tẻ luyện tập diễn thuyết, cô sửa đúng cho tôi từng động tác nhỏ, làm cho tôi học được cái gì gọi là tự nhiên hào phóng, cái gì gọi là dõng dạc, cái gì gọi là đau mà không thương, thậm chí cô ấy còn mời giáo viên dạy vũ đạo ở trường trung học phổ thông, huấn luyện tôi phải đi ra sân khấu như thế nào, cách cầm micro ra sao, sau khi diễn thuyết xong, lại phải tao nhã cúi đầu rời đi.
Tôi học cử chỉ tao nhã duyên dáng từ cô giáo dạy vũ đạo, đi tới đi lui trên đài, cô Từng Hồng hút thuốc, xoa thắt lưng, động tác thô tục ở bên dưới.
Cô dạy vũ đạo là bạn hồi trung học với cô Từng Hồng, sau đó họ lại tốt nghiệp ngành sư phạm trong cùng một trường đại học, tình cảm sâu đậm, cô ấy thường vừa dạy tôi vừa trách móc cô Từng Hồng, “Từng Hồng, bộ dạng cậu thế này thì làm sao gả ra ngoài được đây!”
Cô Từng Hồng nhả khói thuốc, không chú ý tới cô ấy, nhưng sau đó lại bất ngờ chỉ vào người tôi trách móc: “La Kì Kì, sao em lại vụng về như lợn thế hả? Vừa dạy em mà em đã quên rồi! Trong lòng không vui là em chỉ cười một hai cái thôi hả, em cười tươi lên cho tôi! “
Được thầy chậu châu báu ban tặng, tôi không hề cảm thấy run sợ trước mặt giáo viên, cô dạy vũ đạo chú ý thần sắc của tôi, lại thấy tôi toàn không thèm để ý, cô cũng có chút kinh ngạc, cảm thấy tôi hoàn toàn không giống những lời đồn, con mắt nhìn người lớn hoàn toàn không có kính sợ, lúc nghỉ ngơi cô ấy nói với cô Từng Hồng: “Cô bé này cũng có cá tính đấy, khó trách đồ lười như cậu lại chịu bỏ thời gian và công sức, hợp!”
Bây giờ tôi cũng không phải trẻ con ba tuổi, nên cũng sớm biết rằng những lời trách móc và khen ngợi cũng có những ẩn ý riêng, có người có thể đem ác ý giấu trong lời khen, cũng có người có thể đem nỗi lòng cất giấu trong tiếng mắng mỏ. Người tốt không nhất thiết phải vô cùng tốt, người xấu cũng không phải thật sự xấu.
Cả khối không phải chỉ có mình tôi tham gia cuộc thi này, những giáo viên ngữ văn khác cũng chọn ra học sinh tốt nhất trong lớp mình, những học sinh đó chỉ cần luyện tập vài lần, được giáo viên sửa đúng những lỗi sai là xong, nhưng cô Từng Hồng lại cố ý chọn người kém cỏi như tôi, lại không từ khổ luyện phiền toái, nhờ cả người khác đến dạy thêm cho tôi, vì vậy, dù cô có trách tôi cả trăm câu đầu heo, tôi cũng nghe được.
Toàn thành phố có năm trường trung học cơ sở trọng điểm, tề tụ tại hội trường lớn của trường Nhất Trung, chia thành từng khối tiến hành cuộc thi diễn thuyết, đài truyền hình cũng đến quay một đoạn video để truyền tin tức. Cuối cùng tôi cũng không phụ sự dạy bảo tâm huyết của cô Từng Hồng, tôi đoạt được giải nhì, thấy cô dạy vũ đạo có chút tiếc nuối, cô ấy nói cô bé đạt giải nhất kia là vì có giọng nói ngọt ngào, hình tượng như ánh mặt trời, mang hơi thở thanh xuân tươi vui, nhưng thật ra tôi còn lão thành hơn. Dù vậy tôi và cô Từng Hồng đều rất vừa lòng với thành tích này, đối với tôi mà nói, có thể bình tĩnh đứng trên sân khấu, phát huy hết tất cả những gì học được và tiềm năng của mình, đã là thành công rồi. Mà cô Từng Hồng tự tay đem cô gái từng đứng run rẩy trên đài phát biểu, ánh mắt cũng không dám nâng lên, không dám nhìn người ta mỉm cười, trở thành một cô gái tự tin nói năng lưu loát, đó thật sự là thành công mà cô đã nhận được.
Tôi phát hiện mình và cô ấy cũng có điểm giống nhau, hai người chúng tôi đều là người mà trong quá trình thì cố gắng dốc toàn sức lực, nhưng khi có kết quả cuối cùng, chỉ cần cơ bản đạt yêu cầu thì chúng tôi sẽ vừa lòng, chúng tôi cũng không để tâm vào những chuyện vụn vặt, khi tôi đi lên đài lĩnh thưởng, khóe mắt đột nhiên lướt qua một thân ảnh quen thuộc, Trương Tuấn đang đi ra ngoài. Tôi thất thần trong khoảnh khắc. Hội trường chỉ có thể chứa hai ngàn người, trường cũng không yêu cầu tất cả học sinh phải đến, những học sinh đến đây phần lớn là học sinh ngoan giỏi trong mắt giáo viên, nhiệt tình tham gia các hoạt động, quan tâm đến vinh dự tập thể. Những học sinh cá biệt thì chẳng đến đây làm gì, hôm nay trở thành ngày nghỉ của họ, họ đi ra ngoài tiêu dao. Tuy thành tích của Trương Tuấn cũng không kém, nhưng tôi không tin vì suy nghĩ giáo viên và các bạn, mà Trương Tuấn lại tới nghe mấy bài diễn thuyết dài dòng nhàm chán này.
Tại sao cậu ta lại đến?
Suy nghĩ vừa mở ra, lại lập tức kêu ngừng, tại sao cậu ta đến thì có liên quan gì tới tôi chứ?
Từ khi đoạt giải trong cuộc thi diễn thuyết, dù có cuộc thi ngâm thơ, diễn thuyết lớn nhỏ gì, các giáo viên đều cho tôi tham gia, tôi cũng không từ chối, từ trường học đến thành phố, tất cả hoạt động tôi đều tham gia. Vì tôi muốn đoạt giải và cũng là vì muốn luyện tập nhiều hơn, để nâng cao tài nghệ.
Qua cuộc thi diễn thuyết ấy, các giáo viên đều cho rằng tôi mồm miệng lanh lợi, nên thi biện luận cũng để tôi tham gia.
Thật ra, sau khi vượt qua được sự lo lắng và e lệ, cuộc thi diễn thuyết không còn kích thích nữa, thi biện luận lại rất kích thích, đòi hỏi phải có tri thức và tốc độ phản ứng cực cao, thật sự rất hợp ý tôi. Tôi thích tìm kiếm những thiết sót trong lời nói của đối phương, hoặc dùng ngôn ngữ khôn khéo để đưa đối phương vào cạm bẫy đã được bố trí sẵn, phương thức đa dạng, biến đổi thất thường, chỉ cần có thể đóng đinh đối phương.
Tôi thích hưởng thụ khoảnh khắc đối phương bị tôi dồn hỏi vào góc tường.
Tôi bắt đầu liên tiếp đoạt giải trong các cuộc thi biện luận, thậm chí còn vượt qua đàn anh đàn chị ở trường Nhất Trung, đại diện cho trường tham gia cuộc thi cấp tỉnh.
Từ khi “Xuất đầu lộ diện”, tôi coi như cũng có chút tiếng thơm trước các giáo viên, phụ huynh và các bạn học, ngay cả đồng nghiệp của bố cũng nghe nói tôi “Giỏi ăn nói”. Ngoài mặt tôi cũng làm như không hề để ý, nhưng trong lòng lại vì chút “Thành tựu” của mình mà âm thầm đắc ý. Mỗi một lần đi lĩnh thưởng, chỉ cần nghĩ tới dưới đài kia có Quan Hà và Trương Tuấn đang ngồi nhìn mình, tôi liền cảm thấy vô cùng phấn khích, tựa như tôi đã đánh bại được đối thủ vậy, mà đối thủ lại là Quan Hà, dường như thắng lợi của tôi không phải vì lớp vì trường, mà là vì Trương Tuấn.
Tôi đã âm thầm đắc ý, tưởng rằng mình đã rút ngắn được khoảng cách xa xôi, nhưng lại quên rằng, khi tôi đang phăng phăng tiến về phía trước, Quan Hà cũng không giậm chân tại chỗ.
Quan Hà viết một bài báo được giáo viên ngữ văn lớp 8-5 đăng trên tờ “Văn nghệ thiếu niên”, “Văn nghệ thiếu niên” không chỉ thuê người, mà còn phát hành báo theo kỳ, giáo viên ngữ văn ở trường trung học đều nhắc đến những bài viết trong đó vào giờ ngữ văn, cô Từng Hồng để tôi đọc diễn cảm cho cả lớp nghe bài viết có cách hành văn của Quan Hà. Có lẽ bây giờ rất ít người đọc “Văn nghệ thiếu niên”, tuy nhiên, vào những năm 9X, gần như phòng đọc nào của các trường trung học đều có tạp chí này, năm đó báo chí rất được yêu thích, nó được phát hành rộng khắp Trung Quốc, sức ảnh hưởng to lớn hơn một quyển tạp chí thanh xuân bây giờ nhiều. Chính vì vậy, giải nhì trong cuộc thi diễn thuyết của tôi, được có mặt trong ba giây tin tức của đài truyền hình thật sự không đáng nhắc tới.
Nhìn thấy cái tên Quan Hà được in rõ nét trên trang giấy mới tinh. Tôi không thể nói rõ được cảm giác của mình, dù sao ngọt, đắng, chua, cay đều có cả, phải vừa đọc vừa cười, nếu không thật sự là phụ sự huấn luyện ma quỷ và thiên sứ của thầy chậu châu báu và cô Từng Hồng, mà giờ đây công phu mỉm cười của tôi cũng luyện được đến xuất thần nhập hóa rồi, ít nhất ngay cả sư phụ Từng Hồng của tôi cũng không nhìn ra nụ cười của tôi là thật hay giả.
Tôi nghĩ bản thân đã gắng sức chạy hết mình rồi, nhưng không thể ngờ Quan Hà còn chạy nhanh hơn. Tôi vừa mới nghĩ mình đã đuổi gần đến Quan Hà rồi, nhưng thật ra lạ